Za wolniejszym wydatkowaniem unijnych pieniędzy w regionach stoi polityka i niezbyt przyjazne relacje centrum – samorządy. Firmom najbardziej doskwiera skomplikowany system zasad, wytycznych, rozporządzeń, które regulują ubieganie się o wsparcie i późniejsze rozliczenie dotacji z UE. Niepokoi również wolniejsze niż w latach 2007-2013 tempo wdrażania Regionalnych Programów Operacyjnych – uważa Konfederacja Lewiatan.
– Stoi za tym polityka. Władze regionalne miały np. prawo przestraszyć się, kiedy prasa podawała informacje o masowych kontrolach CBA w urzędach marszałkowskich czy kiedy dyskutowano w prasie zmianę roli wojewodów w systemie wdrażania FE. W takiej atmosferze realizacja programów, a zwłaszcza dużych projektów jest zawsze utrudniona. Programom operacyjnym uwikłanie polityczne szkodzi. Fundusze potrzebują dialogu i współpracy – mówi Marzena Chmielewska, dyrektorka departamentu europejskiego Konfederacji Lewiatan.
W regionach wciąż też brakuje umiejętności uczenia się, czerpania z najlepszych praktyk, poszukiwania benchmarków. W efekcie każda instytucja regionalna , ale też instytucje centralne budują system wsparcia w obszarze, za który odpowiadają od początku, tylko dla siebie. I tak zamiast jednego wniosku dla określonego typu beneficjenta czy projektu, np. MŚP prowadzącego prace B+R, mamy ich kilkanaście, o różnym poziomie funkcjonalności czy przyjazności. Każdy program ma też swoje własne wytyczne („tj. wytyczne programowe”), swoje autorskie kryteria i ich interpretacje.
Dolny Śląsk daje dobry przykład, podejmując działania na rzecz usprawnienia wdrażania Regionalnego Programu Operacyjnego oraz efektywniejszej jego realizacji. Na ostatnim posiedzeniu Komitetu Monitorującego Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Dolnośląskiego, pozytywnie zaopiniowano możliwość powołania grupy roboczej ds. efektywności funduszy, która funkcjonowałaby w ramach Komitetu.
Powołana Grupa miałaby wypracowywać przede wszystkim propozycje działań podnoszących efektywność wdrażania programów, identyfikować główne czynniki opóźniające realizację programu oraz formułować propozycje usprawnień.
(MKO)
