Zrównoważony rozwój to plan działania na rzecz przeobrażeń świata, który coraz częściej postrzegany jest jako źródło nowych możliwości. Ma on pomóc w  rozwiązywaniu globalnych problemów społecznych i ekologicznych. Co zatem może motywować sektor mikro, małych i średnich przedsiębiorstw do realizacji tych celów? Instytucje otoczenia biznesu z Polski i Niemiec zapytał o to dr hab. Andrzej Raszkowski, profesor Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu.

Cele Zrównoważonego Rozwoju (ang. Sustainable Development Goals – SDGs) to plan działania na rzecz przemian i przeobrażeń świata, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone w sposób zrównoważony, z szacunkiem dla środowiska oraz z uwzględnieniem potrzeb przyszłych pokoleń. Agendę, która zawiera 17 celów przyjęły wszystkie państwa członkowskie Organizacji Narodów Zjednoczonych w 2015 r. Jest to zintegrowany i niepodzielny plan działania, który równoważy trzy wymiary: gospodarczy, społeczny i środowiskowy. „Agenda na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju – 2030” to  ambitne zobowiązanie do podjęcia działań na rzecz redukcji ubóstwa w jego wszystkich postaciach, zapewnienia dostępu do edukacji, do żywności i czystej wody, podjęcia działań na rzecz równości szans, wspieranie praw człowieka, pokoju i stabilności na świecie, ochrony środowiska naturalnego, łagodzenia zmian klimatycznych, dostępu do zrównoważonych źródeł energii. Jak tę misję postrzega sektor mikro, małych i średnich przedsiębiorstw, który na całym świecie odgrywa ważną rolę w dynamizowaniu wzrostu gospodarczego oraz innowacyjności we wszystkich branżach? – Zrównoważony rozwój jest coraz częściej postrzegany jako źródło nowych możliwości przedsiębiorczych, które służą rozwiązywaniu problemów społecznych i ekologicznych. Z punktu widzenia przedsiębiorstw jest to korzystne, ponieważ mogą one przyczyniać się do implementacji „zielonych rozwiązań” i jednocześnie odpowiadać na potrzeby klientów, którzy coraz częściej zwracają uwagę na korzyści z tych rozwiązań – wskazuje dr hab. Andrzej Raszkowski, który skupił się na tym, jakie czynniki motywują MŚP do zaangażowania się w realizację celów SDG. Badanie przeprowadził na przełomie 2021/22 wspólnie z naukowcami z Niemiec. Hochschule für Technik und Wirtschaft Dresden reprezentowali Ralph Sonntag i Gerard J. Lewis.

Redukcja kosztów i wzrost obrotów

Grupę docelową badania stanowiły osoby i organizacje, które wchodzą w interakcje z MŚP lub wspierają je w określony sposób, a nie same MŚP. Były to izby handlowe i stowarzyszenia branżowe, konsultanci biznesowi, uczelnie wyższe. Przyjęto, że takie podejście zapewnia zewnętrzny i bardziej obiektywny obraz. W ujęciu geograficznym w badaniu brały udział osoby z Saksonii, Bawarii, Badenii-Wirtembergii, Nadrenii Północnej-Westfalii, Hesji  oraz czterech polskich województw: dolnośląskiego, mazowieckiego, kujawsko-pomorskiego i podlaskiego.

W odpowiedzi na pytanie o czynniki motywujące do zaangażowania się w realizację SDG respondenci mogli wybrać na skali od 1 – zdecydowanie się nie zgadzam, do 5 – zdecydowanie się zgadzam. – W ocenie respondentów najbardziej motywujące są czynniki: redukcja kosztów, wzrost obrotów, pozyskiwanie klientów oraz poprawa wizerunku. Nieco słabiej motywujące są czynniki: spełnianie wymagań klientów, potencjał innowacyjny, wzrost atrakcyjności dla inwestorów, reakcja na uwarunkowania polityczne oraz rosnąca satysfakcja pracowników. Zdaniem respondentów najmniej motywujące do działania są natomiast: społeczna odpowiedzialność, względy etyczne i odpowiedzialność ekologiczna – wylicza profesor Andrzej Raszkowski.

W jakim stopniu aspekty etyczne odgrywają rolę w tworzeniu wartości, np. produkcji, łańcuchów dostaw dla firm? Respondenci udzielali odpowiedzi, korzystając ze skali od 1 – brak, do 5 – dużą. Rolę tę, ocenili na 2,8. Średnia ważona dla polskich uczestników wyniosła 2,22, a dla niemieckich 3,13. – Z pewnością wskazane byłoby większe zaangażowanie przedsiębiorców oraz lepsze zrozumienie specyfiki procesów zrównoważonego rozwoju. Ponadto można stwierdzić, że kontekst krajowy ma znaczenie. Przedsiębiorstwa niemieckie przykładają większą wagę do zrównoważonego rozwoju. Ogólne różnice, choć występują, nie są jednak bardzo znaczące – zwraca uwagę Raszkowski. Podkreśla także, że zdecydowana większość z badanych osób stwierdziła, że to głównie brak środków finansowych stoi na przeszkodzie do wdrażania celów zrównoważonego rozwoju w przedsiębiorstwach.

Dlaczego MŚP?

Trzeba podkreślić, że sektor MŚP również w Polsce i w Niemczech odgrywa kluczową rolę w dynamizowaniu gospodarki. – Zrównoważony wzrost tego sektora ma duże znaczenie dla rozwoju społeczno-ekonomicznego każdego państwa, ponieważ grupa małych i średnich przedsiębiorców tworzy najwięcej miejsc pracy na rynku, wykazuje się kreatywnością i zaangażowaniem, co też owocuje wypracowaniem nowych, zaawansowanych technologii – podkreśla dr hab. Andrzej Raszkowski, ekonomista, trener biznesu, doradca strategiczny, wykładowca na studiach Executive MBA.

Iwona Krysiak

***

dr hab. Andrzej Raszkowski – prof. UEW, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Pełnomocnik Rektora ds. Współpracy z Bliskim Wschodem. Ekonomista, trener biznesu, doradca strategiczny, wykładowca na studiach Executive MBA, Professor Hochschule für Technik und Wirtschaft Dresden, Germany. Trener EY Academy of Business. Posiada wieloletnią praktykę w obszarze usług konsultingowych, m.in. strategie rozwoju samorządów, przedsiębiorstw, programy rewitalizacji, studia wykonalności, raporty badawcze, szkolenia. Współpraca z Ernst & Young, PwC Polska, Kantar, Aviva, Asseco Poland, BNY Mellon, NobleProg oraz ponad 60 samorządami. Autor ponad 100 publikacji naukowych, w tym indeksowanych w bazie Journal Citation Reports. Redaktor naukowy czasopisma Sustainability (Impact Factor: 3.889). Ekspert ds. oceny wniosków o dofinansowanie projektów ze środków europejskich Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. Certyfikaty językowe: telc English C1 Business; London Chamber of Commerce and Industry (LCCI): English for Business (CEF C1), Spoken English for Industry and Commerce Level 4 (CEF C2), Pass with Distinction. Opracował i wdrożył ponad 50 strategii rozwoju organizacji.

Szkolenia i doradztwo dla biznesu i samorządów: +48 606 262 335, andrzej.raszkowski@ue.wroc.pl